Waarom een cataractoperatie?
De gezichtsscherpte van het oog is de belangrijkste factor voor het zien van details. Gezichtsscherpte wordt ook omschreven als visus en helpt bij bijvoorbeeld het lezen van een boek of het herkennen van gezichten. De gezichtsscherpte wordt getest met een leeskaart in een alledaagse omgeving. Het resultaat wordt uitgedrukt in een percentage, zo krijgt iemand die normaal ziet een percentage van 100%. Het kan zijn dat mensen meer zien dan gemiddeld, het percentage kan dan rond de 120% liggen. De reden om over te gaan op een operatie kan voor elke patiënt verschillend zijn. Hieronder worden een aantal factoren besproken.
Wanneer een cataractoperatie?
In de meeste gevallen is het doel van een cataractoperatie het verbeteren van de gezichtsscherpte, zoals hierboven staat uitgelegd. Er wordt dan voornamelijk gedoeld op het verbeteren van de visus.
Daarnaast kan een cataractoperatie bijdragen aan een helder beeld. Bij ernstige oogziekten is het namelijk mogelijk dat het zicht drastisch verbetert na het hebben van deze operatie. Dit kan bijvoorbeeld een patiënt zijn met een ernstige netvliesaandoening.
De cataractoperatie kan ook worden verricht ter voorbereiding van een andere oogoperatie. Zoals een netvlies- of glasvocht operatie aan het oog. Het doel van de cataractoperatie is dan niet het verbeteren van de visus, maar het stabiliseren van het oog voor de belangrijkere operaties.
Sommige patiënten die een cataractoperatie ondergaan kunnen wel goed zien, zij hebben een percentage van 80-100%. Echter hebben zij in specifieke situaties wel last van de ogen. Dit kunnen bijvoorbeeld weersomstandigheden zijn zoals veel zonlicht, daarnaast kan het gebeuren door licht van autolampen. In deze gevallen zijn patiënten gebaat bij een cataractoperatie. De visus die gemeten is in de onderzoekskamer hoeft echter niet perse veranderd te zijn. Zo kan de patiënt na de operatie nog steeds een percentage van 80 tot 100% hebben.
De resultaten van de operatie zijn dus van veel factoren afhankelijk. Dit maakt het lastiger om te interpreteren of de operatieresultaten optimaal zijn.
Problemen na de cataractoperatie
De oogarts doet zijn uiterste best om te zorgen dat verdere complicaties vermeden worden, daardoor komen deze ook zelden voor. Wanneer er toch complicaties optreden zijn deze vaak gemakkelijk te verhelpen en verbetert de visus alsnog. In een enkel geval gaat de visus echter achteruit na een operatie. Een aantal patiënten dat de cataractoperatie ondergaat heeft ook last van andere oogziekten, waarbij een grotere kans op problemen ontstaat na de operatie.
Indien van toepassing worden deze mogelijke complicaties met de oogarts besproken. De onderstaande resultaten zijn afkomstig van een onderzoek onder 12.000 cataractoperaties in Europa, hierbij worden mensen met “probleem-ogen” ook meegeteld.
Resultaten onderzoek cataractoperaties
Tijdens de operatie kunnen zich problemen voordoen zoals een scheurtje in het lenskapsel, het onvolledig verwijderen van de eigen lens, beschadiging ophangbandjes van de lens of een bloeding. Het kan zijn dat er ook oogproblemen ontstaan direct na de operatie, dit varieert van dagen tot weken na de operatie. Zo kan er een infectie ontstaan of een verzwakt hoornvlies. De kans op een dergelijke complicatie bedraagt 2,6% kijkend naar de 12.000 operaties uitgevoerd binnen de Europese Unie.
Ondanks de complicaties gaan de patiënten die deze ondervinden toch beter zien. Het onderzoek toont aan dat 82% van deze patiënten 3 tot 5 weken na de operatie toch beter gaan zien. Een complicatie tijdens de operatie is dus meestal goed te verhelpen en zal uiteindelijk leiden tot een toename van het gezichtsvermogen.
Kans op nastaar na een cataractoperatie
De kunstlens wordt tijdens de cataractoperatie geplaatst in het oorspronkelijk zakje van de eigen ooglens. Dit zakje kan door deze verandering in de loop der tijd (variërend van maanden tot jaren) troebel worden waardoor de visus alsnog kan verminderen. Dit voorval wordt omschreven als nastaar. Gelukkig is dit gemakkelijk te verhelpen met een poliklinische behandeling. Deze ‘nastaarbehandeling’ leidt tot het herstel van de oorspronkelijke visus, zoals gemeten na de cataractoperatie. De laserbehandeling heeft in enkel geval een compilatie tot gevolg. Daarnaast is deze ingreep vaak duur en wordt deze niet door elke zorgverzekeraar vergoedt.
De kans op nastaar is afhankelijk van het soort kunstlens dat wordt geïmplementeerd. Momenteel zijn er vele soorten kunstlenzen op de markt. Het is verstandig om de mogelijkheden eerst door te nemen met uw oogarts. In het verleden werd vaak gebruik gemaakt van een PMMA, dit is een harde lens die niet opvouwbaar is. Hierdoor was de kans op nastaar aanzienlijk. Momenteel is de kans op nastaar klein door de technologische ontwikkelingen omtrent de kunstlens.
Wat mag niet na een cataractoperatie?
Nadat u een cataractoperatie heeft ondergaan is het verstandig om op zijn minst de eerste twee weken:
- Geen zware objecten op te tillen.
- Geen make-up te dragen.
- Niet te zwemmen.
- Op te letten met shampoo.
- U mag niet vooroverbuigen. Wanneer u iets laat vallen ga dan door uw knieën.
- Geen zware arbeid, zoals werken in de tuin of verhuizen.
- Niet in het oog wrijven.Verder kunt u na de operatie alles doen. Houdt er wel rekening mee dat uw ogen deels verdoofd zijn na de operatie. Het is van belang dat u iemand meeneemt naar het ziekenhuis die u begeleidt nadat de cataractoperatie heeft plaatsgevonden. De oogarts schrijft vaak nog medicijnen voor die regelmatig toegediend moeten worden, dit zijn onder andere oogdruppels.
Presbyopiebehandeling met multifocale lenzen
Wanneer het mogelijk is om multifocale lenzen te laten plaatsen zal dit immense voordelen hebben. Zo is het mogelijk om zowel van ver als dichtbij scherp te kunnen zien, zonder dat er een leesbril nodig is. Dit betekent dat men de visuele soepelheid terugkrijgt die na het veertigste levensjaar verloren raakt. Deze procedure is op chirurgisch vlak gelijk aan die van een cataractoperatie.
