Alles over contactlenzen

Verschillende soorten contactlenzen

Als je overtuigd bent dat je contactlenzen wilt gaan dragen, dan is het van belang om enkele goed overwogen keuzes te maken uit de verschillende soorten. Elk lensmateriaal heeft weer andere voor- en nadelen. Er zijn zes soorten contactlenzen met elk weer een andere eigenschappen.

• Zachte lenzen
  Deze lenzen zijn van gemaakt van gelachtige, zachte kunststoffen en zijn ook wel bekend onder de naam hydrogel. Zachte lenzen zijn zeer dun en buigzaam en zitten aan de voorkant van het oog. In het begin van de jaren zeventig maakten hydrogel lenzen zijn opkomst, omdat ze meestal direct comfortabel zitten. Destijds waren harde contactlenzen gemaakt van PMMA plastic (zie hieronder) het enige alternatief. Het kostte met PMMA lenzen meestal weken om te wennen en ze enigszins fijn te dragen. Lees hier meer over zachte lenzen.
• Silicone hydrogel lenzen
  Dit is de nieuwste soort zachte contactlenzen die beter ademt dan de standaard zachte lenzen. Dit zorgt ervoor dat nog meer zuurstof het hoornvlies kan bereiken. Hierdoor zijn silicone hydrogel lenzen nog gezonder voor het oog.
  Meer over silicone hydrogel lenzen
• Zuurstofdoorlatende lenzen
  Deze lenzen worden ook wel GP of RGP-lenzen genoemd. Ze lijken op de harde lenzen (zie hieronder) maar zijn poreus en laten zuurstof door. Omdat ze zuurstof doordringbaar zijn, kunnen GP lenzen dichter op het oog zitten dan PMMA lenzen. Hierdoor dragen ze comfortabeler dan conventionele harde lenzen. Sinds de introductie in 1978 hebben gasdoorlaatbare contactlenzen de niet-porieuze PMMA contactlenzen vervangen. Een belangrijk voordeel van zuurstofdoorlatende lenzen is dat ze een scherper zicht geven dan zachte of siliconen hydrogel lenzen. Door de stijfheid van het materiaal duurt het langer voor de ogen gewend zijn aan de contactlenzen. Na deze eerste fase vinden veel gebruikers ze even fijn als silicone hydrogel lenzen.
  Lees meer over zuurstofdoorlatende lenzen.
• Hybride contactlenzen
  Deze contactlenzen zijn een samenvoeging van de zachte of silicone hydrogel lenzen gecombineerd met de kristalheldere zuurstofdoorlatende lens. Hybride lenzen hebben een harde zuurstofdoorlatende centrale zone, omringd door een rand van zacht hydrogel of siliconenhydrogel materiaal. Ondanks deze kenmerken dragen slechts een klein percentage mensen deze contactlens. Waarschijnlijk heeft dit te maken met het feit dat deze lenzen moeilijker zijn om in te doen en duurder zijn om te vervangen dan zachte en silicone hydrogel lenzen.
  Lees meer over hybride contactlenzen.
• Harde lenzen (PMMA lenzen)
  Deze lenzen worden tegenwoordig niet meer voorgeschreven. Ze worden gemaakt van een transparante, harde kunststof, genaamd polymethylmethacrylaat (PMMA), die ook gebruikt wordt als vervanging voor glas in breekvrije ramen en wordt verkocht onder de naam Plexiglas. PMMA lenzen zorgen voor een uitstekend zicht, maar ze brengen geen zuurstof naar het oog en kunnen moeilijk aan te passen zijn. Deze (nu ouderwetse) “harde contacten” zijn vervangen door zuurstofdoorlatende lenzen en worden zelden voorgeschreven.
  Lees meer over harde lenzen.
• Nachtlenzen
  De nachtlens is een van de laatste innovaties op het gebied van contactlenzen. Dit type lens draag je alleen ’s nachts, wanneer u slaapt. Hierdoor heb je overdag geen last meer van droge ogen door de contactlenzen en kun je tot wel 2 dagen scherp zien zonder bril of lenzen. Door het dragen van de nachtlenzen verandert de vorm van je hoornvlies waardoor het licht beter wordt gebroken en je scherper ziet.
  Lees meer over nachtlenzen
  

Silicone hydrogel lenzen zijn de populairste lenzen in Nederland. In 2016 droeg ruim 67 procent van alle contactlensdragers een silicone hydrogel lens. De gewone hydrogel lens was goed voor zo’n 20 procent, gevolgd door de zuurstof doorlatende lens (10 procent) en hybride lenzen (2 procent) . PMMA contactlenzen worden zelden nog gebruikt danwel geadviseerd, in minder dan 1 procent van de nieuwe contactlenzen betrof het een harde contactlens.

Draagduur contactlenzen

Tot 1979 moest iedereen die contactlenzen droeg ze ’s nachts uitdoen om schoon te maken. De introductie van dag-nacht lenzen zorgde ervoor dat je contactlenzen ook tijdens je slaap in kon houden. Tegenwoordig zijn er op het gebied van draagtijd twee verschillende soorten

• Extended wear (EW)
  Deze lenzen kun je gedurende 7 dagen dragen. Zowel overdag als ’s nachts tijdens het slapen. Dag 7 moet de de lens ’s nachts uit het oog worden gehaald, gereinigd en bewaard (dus 7 dagen overdag en 6 nachten). De extended wear lenzen kunnen voor eenmalig gebruik zijn, dit komt echter nauwelijks meer voor, maandlenzen (vooral de Siliconen Hydrogel lenzen) of halfjaarlijkse lenzen. In Nederland worden er bijna geen EW lenzen gedragen. Met name bij bepaalde beroepen wordt een EW-lens gebruikt, bijv. bij mariniers en in de landmacht.
• Daily wear (DW)
  Deze lenzen kunnen alleen overdag gedragen worden. ‘S nachts worden ze uit het oog gehaald, gereinigd en opgeborgen.

Vervangen van contactlenzen

Zelfs met de juiste zorg moeten contactlenzen (vooral zachte contactlenzen) regelmatig worden vervangen om te voorkomen dat er vuil kan worden opgebouwd, die het risico op ooginfecties verhogen.

Zachte lenzen kennen we in verschillende classificaties, gebaseerd op hoe vaak ze vernieuwd moeten worden:

• Daglenzen: kunnen een dag gebruikt worden
• Wegwerplenzen: moeten na 2 weken of eerder weggegooid worden
• Maandlenzen: maandelijks of zelfs per kwartaal
• Traditionele (herbruikbare) lenzen: kunnen 6 maanden of langer gebruikt worden

Zuurstofdoorlatende contactlenzen zijn bestand tegen afzetting van vuil op de lens en hoeven niet zo vaak als zachte lenzen weggegooid te worden. Vaak kunnen zuurstofdoorlatende lenzen een jaar of langer meegaan, voordat ze vervangen moeten worden.

Contactlens en oogproblemen

Er bestaan een aantal verschillende vormen contactlenzen om diverse soorten oogproblemen te corrigeren:

• Sferische contactlenzen hebben een afgeronde vorm die bijziendheid (myopie) of verziendheid (hyperopie) kunnen corrigeren.
• Bifokale contactlenzen bevatten verschillende sterktes om het nabije en verre zicht te corrigeren. Lees meer over bifocale contacten.
• Orthokeratologie lenzen zijn speciaal ontworpen om hoornvlies te herhalen tijdens de slaap, waardoor de lensvrije dagtijdslijtage [meer over ortho-k]wordt geleverd.
• Torische contactlenzen hebben verschillende sterktes in verschillende hoeken om astigmatisme, evenals bij myopie en hyperopie te corrigeren. Meer over torische contactlenzen.

Al deze lenzen kunnen op maat gemaakt worden voor lastige ogen. Veel andere extra lens ontwerpen zijn beschikbaar. Normaal gesproken zijn deze minder gebruikelijk en worden ze alleen gemaakt voor gebruik in speciale situaties, zoals het corrigeren voor keratoconus.

Meer soorten contactlenzen

• Bifocale contactlenzen voor astigmatisme. Dit zijn geavanceerde zachte lenzen, die zowel presbyopie als astigmatisme corrigeren, zodat u het ook na de leeftijd van 40 jaar zonder bril hoeft te stelen, zelfs als u astigmatisme hebt.
  Meer over bifocal contactlenzen voor astigmatisme.
• Lenzen voor droge ogen. Indien uw lenzen ongemakkelijk droog aanvoelen , dan zijn er bepaalde zachte contactlenzen gemaakt om het risico op droge ogen te verminderen.
  Meer informatie over contactlenzen voor droge ogen.
• Gekleurde lenzen. Veel van de bovenstaande soorten lenzen komen ook in kleuren die de natuurlijke kleur van je ogen kunnen verbeteren. Zo kun je groene ogen zelfs nog groener maken. Andere gekleurde lenzen kunnen de kleur van je ogen helemaal veranderen, bijvoorbeeld van bruin naar blauw. Lees meer over gekleurde lenzen
• Special effect lenzen (funlenzen). Deze speciale contactlenzen, gaan nog een stapje verder dan het veranderen van oogkleur. Zo kun je special effect lenzen kopen om in een  kat, een vampier of een ander alter-ego naar keuze te veranderen.
• Prosthetische lenzen. Gekleurde contactlenzen kunnen ook gebruikt worden voor meer medisch georiënteerde doeleinden. Ondoorzichtige zachte lenzen genaamd prothetische contacten kunnen speciaal ontworpen worden voor een oog dat is beschadigd door letsel of ziekte om dit te maskeren.
• Aangepaste lenzen. Als conventionele contactlenzen voor u niets zijn, dan kunt u een kandidaat zijn voor aangepaste contactlenzen die zijn op maat gemaakt voor uw individuele oogvorm en visuele behoeften.
• UV-remmende lenzen. Sommige zachte contactlenzen helpen uw ogen te beschermen tegen de ultraviolette straling van de zon, die kan leiden tot cataracten en andere oogproblemen. Maar omdat contacten uw hele oog niet bedekken, moet u nog steeds UV-blokkerende zonnebril buiten dragen voor de beste bescherming tegen de zon.
• Sclerale lenzen. Gasdoorlaatbare lenzen met grote diameter, genaamd sclerale contacten, zijn speciaal ontworpen om keratoconus en andere corneale onregelmatigheden te behandelen, evenals presbyopie.
• Myopie controle contacten. Speciale contactlenzen worden ontwikkeld om de progressie van bijziendheid bij kinderen te vertragen of te stoppen. [Meer over myopie controle.]